Thông thường, lúa giống đều có thời gian tồn trữ từ 3 - 8 tháng, trong thời gian này hạt giống tự nhiên hút ẩm nên ít nhiều ảnh hưởng đến tỷ lệ nẩy mầm. Do đó, bà con nông dân cần kiểm tra tỷ lệ nẩy mầm trước khi gieo để đảm bảo chất lượng lúa giống và mật độ gieo trồng thích hợp.

Khuyến cáo cách kiểm tra tỷ lệ nẩy mầm của hạt giống trước khi ngâm ủ, bà con nông dân có thể thực hiện theo 2 cách sau:

- Cách thứ nhất: Chuẩn bị sẵn 8 miếng khăn giấy ướt (thường có bán ở các tiệm tạp hóa), túi ni-lông, dây cột túi. Lấy khoảng 1 kg giống chia đều trong các bao lúa giống, rồi lấy 4 phần trong 1 kg giống này, mỗi phần 100 hạt. Sau đó, đặt 1 lớp khăn ướt lên bàn và trãi đều 100 hạt giống lên khăn giấy đó, rồi dùng 1 khăn ướt khác đậy phủ lên, gấp mép khăn phần dưới cùng sau đó cuốn tròn lại. Thực hiện tương tự cho 3 phần lúa còn lại. Sau khi đặt hạt vào các lớp khăn giấy, cho toàn bộ vào túi ni-lông và cột kín lại để giữ ẩm (không cần phải tưới thêm nước). Sau 5 ngày có thể đánh giá tỷ lệ nẩy mầm bằng cách đếm số hạt không nẩy mầm để suy ra tỷ lệ % hạt nẩy mầm, thí dụ có 10 hạt không nẩy mầm thì thì tỷ lệ nẩy mầm là 90%. Đối với yêu cầu về chất lượng lúa giống thì tỷ lệ nẩy mầm ít nhất 80 % là đạt yêu cầu.

- Cách thứ 2: Lấy mẫu như cách thứ nhất, sau đó dùng túi vải hoặc túi lưới bỏ lượng hạt giống khoảng 100 gram vào túi. Sau đó ngâm 24 - 36 giờ, vớt lên rửa sạch rồi ủ đủ ấm trong 36 - 48 giờ. Kết thúc thời gian ngâm ủ có thể kiểm tra đánh giá tỷ lệ nẩy mầm tương tự như cách thứ nhất.

Nếu lô giống không đạt tỷ lệ nẩy mầm, bà con không nên sử dụng để gieo sạ. Nếu vì lý do nào đó bà con nông dân vẫn sử dụng để gieo sạ thì cần tăng thêm lượng lúa giống. Tuy nhiên, khi lô lúa giống có tỷ lệ nẩy mầm dưới 80 % thì sức sống của cây mầm cũng không mạnh, tốt nhất là loại bỏ vì nếu gieo trồng thì ít nhiều cũng có ảnh hưởng đến năng suất sau này.

Trung tâm Khuyến nông Cà Mau